Izba Pamięci Rudniczan Wyznania Mojżeszowego.
Z inicjatywy Fundacji „Ocalić od Zapomnienia” imieniem Stanisławy Tutka 12 czerwca 2022 r. w Rudniku nad Sanem odbyło się otwarcie Izby Pamięci Rudniczan Wyznania Mojżeszowego. Otwarcia dokonali: potomkowie rodziny Zucker – Perets Zucker, jego siostra Malka oraz fundatorzy Fundacji „Ocalić od Zapomnienia” – Barbara i Piotr Tutka. Izba Pamięci jest poświęcona rudnickim Żydom, którzy mieszkali w Rudniku nad Sanem do 1939 roku.
Przemówienie Peretsa Zuckera na otwarciu Izby Pamięci
Szanowni Państwo,
Jesteśmy dziś bardzo podekscytowani z powodu otwarcia Izby Pamięci poświęconej społeczności żydowskiej żyjącej w Rudniku nad Sanem przez wiele lat.
Razem z moja rodziną właśnie przyjechaliśmy z Izraela, by uczcić tę szczególną uroczystość.
Moja siostra Malka Ita Amalia Zucker i ja, Perets Arie Leib Zucker, dzieci Moshe Eliyahu Zucker, nazwani na cześć naszych zmarłych dziadków, potomkowie rodziny Zucker, która przez kilka pokoleń żyła w Rudniku aż do wybuchu drugiej wojny światowej i najazdu niemieckich nazistów na Polskę.
Są tutaj ze mną, moja droga żona Irit, która jest dzieckiem ocalałego z Holokaustu i moja siostrzenica Liron – wnuczka ocalałego z Holokaustu.
We wrześniu 1939 roku nasza rodzina została wydalona z Rudnika przez niemieckich nazistów na wschód i odbyła długą drogę przez dawny Związek Radziecki i inne kraje.
Ta droga, licząca tysiące kilometrów, trwała około 9 lat i członkowie mojej rodziny przeszli tę drogę jako uchodźcy bez środków do życia, prześladowani, głodni, chorzy i upokorzeni.
Matka rodziny, nasza babcia Malka Ita Amalia (niech spoczywa w pokoju) nie przeżyła trudności i zmarła w czasie tej drogi. Całkiem niedawno, po 80 latach i wielu wysiłkach, odnaleziono miejsce jej pochówku.
Ustanowienie Izby Pamięci Rudniczan Wyznania Mojżeszowego jest dla nas szczególnie ważne. To wydarzenie zamyka koło i łączy z korzeniami społeczności żydowskiej, a zwłaszcza z korzeniami naszej rodziny.
Izba Pamięci znajduje się obok domu, w którym żyła moja rodzina i jest to dla nas szczególnie poruszające.
Chcielibyśmy wyrazić nasze pełne uznanie oraz wdzięczność wszystkim szanownym stronom, które przyczyniły się do powstania Izby Pamięci, wspierały i brały udział w tym projekcie.
Chcielibyśmy wyrazić szczególne podziękowania dla Fundacji „Ocalić od Zapomnienia” im. Stanisławy Tutka prowadzonej przez Dr Barbarę Tutka i Prof. Piotra Tutka za ich inicjatywę i ciężką, kilkuletnią pracę polegającą na poszukiwaniu i gromadzeniu informacji, nabywaniu materiałów i organizowaniu tej stałej Izby Pamięci.
W szczególności, chciałbym osobiście wyrazić im moją wielką wdzięczność za przywilej uhonorowania mnie i zaproszenie do współudziału w tworzeniu tej wystawy i nawet zaproszenie mnie i mojej rodziny na ekscytującą ceremonię otwarcia Izby Pamięci.
Chcielibyśmy również podziękować Burmistrzowi Miasta i Gminy Rudnik nad Sanem i członkom Miejskiej Rady za ich wsparcie i pomoc w zatwierdzeniu i organizacji miejsca Izby Pamięci.
Przy okazji, chciałbym też wyrazić moją wdzięczność mojej drogiej żonie Irit, która przez długi czas towarzyszyła mi w tej emocjonalnej i złożonej podroży badania korzeni mojej rodziny i pomagała mi w najbardziej profesjonalny sposób wnieść wkład w przygotowanie wystawy.
Mam nadzieję, że to wspaniałe przedsięwzięcie będzie przykładem dla innych inicjatyw i projektów upamiętniających społeczności żydowskie w innych miejscach w Polsce.
Państwo pozwolą, że zacytuję słowa z wizji proroka Izaaka:
„….wtedy swe miecze przekują na lemiesze, a swoje włócznie na sierpy; naród przeciw narodowi nie podniesie miecza, nie będą się więcej zaprawiać do wojny.”
Bardzo dziękuję i mam nadzieję, ze spotkamy się w Izraelu.
Perets Zucker
Fotogaleria otwarcia Izby Pamięci Rudniczan Wyznania Mojżeszowego, musicalu "Skrzypek na dachu" oraz koncertu pieśni żydowskich.